| Burun, duyu organlarımızdan biridir. Kokuları algılamaktan, solunum yapmaktan başka çeşitli görevleri de üstlenmiş olan burun, dış görünümümüz için de önemlidir. Yüzde estetik bir görünüm için düzgün hatlara sahip bir burun yapısı aranır. İlk bakışta bir kişinin algılanmasında burun önemli bir rol üstlenir. Ancak çeşitli yapılarda burun yapısı olduğu için, her zaman bu uyum yakalanamaz. Doğal görünen ve yüzle ahenk içinde olan bir burun yapısına sahip olmak herkesin istekleri arasındadır. Bu yüzden günümüzde estetik alanında burun estetiği yaptırmakta ön plana çıkmıştır. Öncelikle burun yapısı ve görevleri hakkında bilgi sahibi olmak, buna göre estetik bir burun sahibi olmaya karar vermek daha önemlidir. Çünkü her zaman sahip olduğumuz burun yapısının bizim için en ideal olduğunu düşünmeliyiz. Burun estetiğine karar vermeden önce her detayı iyi değerlendirmeliyiz.
Burun Yapısı
Anatomik olarak yüzde alın ve üst dudak arasında yer alan burun, yapı itibarıyla dışa çıkıntı yapmış, iki deliği olan solunum ve koklama organı olarak işlev görür. Burun koku alma organımızdır. İki delikle dışa açılan burun boşluğu, diğer tarafıyla da yutakla bağlantı yapar. Kılcal damarlar, mukus tabakası, kıllar burun içinde yerleşmiştir. Burun içinin nemli ve tüylü olması solunumla alınan havanın nemlenmesini ve temizlenmesini sağlar. Havanın ısıtılması da kılcal damarlar yardımıyla olur.
Burun boşluğu üstünde, sarı bölge denilen yerde duyu sinirleri ve koku almaçları olur. Kokunun burun tarafından algılanması için önce mukus içinde çözünmesi ve kokunun koku alma hücrelerinin uyarması gerekir. Bu uyarımla beyin etkileşime girer. Duyu organlarımız içinde en fazla yorulan burundur. Önce havayı burundaki mukus ve kıllar filtre eder, daha sonra havayı ısıtır ve nemlendirerek akciğerlere gönderir. Nemlendirme işini de mukus bezlerinin salgıları yapar.
Burun güzel kokuların algılanmasını sağlayan, bunun yanı sıra önemli işlevleri üstlenmiş bir organdır. Solunumla alınan havadaki oksijeni hücrelere ulaştıran kanla bağlantısı vardır. Burun koklama organı olduğu kadar, solunum yolu başlangıcı olarak önemlidir. Solunan hava akciğere gitmeden burunda filtre edilir. Burun içindeki kıllar ve mukus havanın içindeki toz, kir gibi etkenleri temizler. Filtre edilmiş hava burun deliklerinde üçer adet olan boynuzcuk adındaki kıvrımlı yapıları aşar. Bu yapılar mukusla kaplı olduğu için nemli bir katmana sahiptir. Toz parçacıkları bu katmana yapışır. Mukoza üzerinde ince tüysü uzantılar da vardır. Bunlar salındığı zaman toz parçacıkları da burun deliklerine ulaşır. Daha sonra sümkürme, aksırma gibi eylemlerle toz parçacıkları dışarıya atılır. Burun içindeki kan damarları da kalan temiz havayı ısıtarak nemlendirir.
Burun yapısında üstte sinir hücreleriyle kaplı olan, koku epiteli denilen iki taraflı bir alan vardır. Burası koku almada işlev görür. Burun çok sayıda değişik kokuyu birbirinden ayırabilir. Koku molekülleri bu koku epiteline ulaştığı zaman, beyinde bu kokuyu algılar. Burun aynı zamanda kişinin ses tonu için de etkili olur. Burun tıkalı olduğunda bunu daha kolay fark edebiliriz. Sesimiz daha farklı çıkar.
Burun Görevleri
İnsan vücudunda burun denilen organın üstlendiği görevler aşağıdaki gibi sınıflandırılabilir.- Burun koku alma bakımından algılayıcı rolünü üstlenir
- Solunumla alınan havanın nemlenmesini sağlar
- Solunum yollarının işlevini yerine getirmesini sağlar
- Solunumla alınan havanın içindeki toz parçacıklarının temizlenmesini sağlar
- Ses tellerinden çıkan titreşimlerin şekillenmesine yani ses tonunun oluşmasına yardımcı olur.
Beyne koku duyusunu ulaştıran koku siniridir. Sinirdeki ince uzantılar burun yapısında boşluklarda dağılmış durumdadır. Burun üst konkası denilen kısımda mukoza tabakasında yaygın halde bu sinirin uzantıları olur. Bununla dışarıdan gelen koku uyarıları koku sinirini uyarmaktadır. Solunum yolunun başlangıcında yer alan burunda solunan hava burun boşluklarına girer, arka deliklerden yutağın üst kısmına geçer. Daha sonra yutaktan gırtlağa inerek, nefes borusundan akciğere ulaşır. Kıkırdak ve kemikten oluşan burun yapısındaki bu hava geçidi de oldukça dayanıklıdır.
Ekstra Bilgiler
Burun, aynı zamanda vücudun savunma mekanizmalarından biridir. Solunan havadaki zararlı mikroorganizmalar ve partiküller burun mukozası tarafından yakalanır ve etkisiz hale getirilir. Ayrıca burun, vücut sıcaklığının düzenlenmesinde de rol oynar. Soğuk havalarda burun içindeki kan damarları genişleyerek havayı ısıtır, sıcak havalarda ise daralarak serinletir. Bu mekanizma, vücut dengesinin korunmasına yardımcı olur.
Burun sağlığı, genel sağlık için de önemlidir. Burun tıkanıklıkları, sinüzit, alerjik rinit gibi durumlar yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir. Bu nedenle burun sağlığına dikkat etmek, düzenli kontroller yaptırmak ve gerektiğinde uzman bir doktora başvurmak önemlidir.
|
Peki, burun estetiği yaptırdığımda bu estetik operasyonun koku alma duyuma zarar verip vermeyeceğini nasıl anlayabilirim? Ayrıca, solunum fonksiyonlarımda herhangi bir bozulma ya da aksama yaşama ihtimalim var mı?
Cevap yazMerhaba Behzad,
Koku Alma Duyusu: Burun estetiği operasyonları genellikle koku alma duyusunu etkilemez. Ancak, ameliyat sonrası iyileşme sürecinde burun içindeki şişlikler ve kabuklanmalar geçici olarak koku almayı zorlaştırabilir. Bu durum genellikle birkaç hafta içinde düzelir. Eğer uzun süreli bir koku alma problemi yaşarsanız, mutlaka doktorunuza danışmalısınız.
Solunum Fonksiyonları: Solunum fonksiyonlarında bozulma riski, cerrahın deneyimi ve operasyonun teknik detaylarına bağlıdır. Deneyimli bir cerrah, burun estetiği sırasında burun iç yapısına zarar vermemeye özen gösterir. Ameliyat sonrası geçici bir tıkanıklık ve şişlik yaşanabilir, ancak bu durum genellikle kısa sürede düzelir. Eğer nefes alma sorunlarınız devam ederse, cerrahınıza başvurmanız önemlidir.
Ameliyat öncesinde ve sonrasında doktorunuzla bu endişelerinizi açıkça paylaşmanız, güvenli ve başarılı bir operasyon süreci geçirmenize yardımcı olacaktır.